Ülkemizin polis ihtiyacını karşılamak, polis olmak isteyenleri belirli eğitimlerden geçirerek polislik mesleğine hazır hale getirmek adına merkezler kurulmuştur. Ülkemizde bulunan bu merkezler: POMEM, PMYO, PAEM adlandırılır. Bu merkezler hakkında kısa bir bilgi edinirsek:
- Polis Meslek Eğitim Merkezleri (POMEM) (Polis yetiştirir ve 6 ay eğitim verilir.)
- Polis Meslek Yüksekokulları (PMYO) (Polis yetiştirir ve 2 yıl eğitim verilir.)
- Polis Amirleri Eğitim Merkezi (PAEM) (Komiser yetiştirir ve 11 ay eğitim verilir.)
Ülkemizde polis olmak için geçerli şartlar POMEM, PMYO ve PAEM için ayrı ayrı belirlenmiştir. Bunlar sırasıyla şu şekilde izah edilebilir:
1)POLİSLİĞE GİREBİLMEK İÇİN ÖN SAĞLIK ŞARTLARI NELER OLMALIDIR?
Polislik için bahsedilen ön sağlık şartları Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilmektedir. Bu sağlık şartlarının en yüzeysel ve fiziksel olanları dış görünüşte önem arz eden birtakım ölçütlerdir. Ancak bunların yanında teşhis konulmuş olan hastalıklar polisliğe alınacak olan öğrencilerde değerlendirilmeye alınır. Bu hastalıklar tıbbi olarak kategorize edilmiş ve yine sözü geçen yönetmelikte bahsedilmiştir.
2) ROMATOLOJİ HASTALIKLARINDA ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?
Romatoloji hastalıkları için aranan şartlar 04.08.2003 Resmî Gazete tarihli ve 25189 Resmî Gazete sayılı Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilmiştir.
Görüldüğü üzere Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliğinde romatoloji hastalıkları 2. Bölüm A, B, C ve D ve E başlıkları altında incelenmiş olup, belirli şartlarda romatoloji hastalıkları; POMEM, PMYO ve PAEM öğrencisi olmaya engel iken bazı şartlarda ise değildir.
3)SAĞLIK ŞARTLARINDAN DOLAYI İLİŞİĞİ KESİLEN ADAYIN AÇACAĞI DAVADA GÖREVLİ MAHKEME NERESİDİR?
Polis Amirleri Eğitimi Merkezi (PAEM), Polis Meslek Eğitim Merkezleri (POMEM) ve Polis Meslek Yüksekokulları (PMYO) yönetmeliklerinde sağlık kurulu raporu olumsuz olan adaylar 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununa göre idare mahkemesine yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır.
4)SAĞLIK ŞARTLARINDAN DOLAYI İLİŞİĞİ KESİLEN ADAYIN AÇACAĞI DAVADA YETKİLİ MAHKEME NERESİDİR?
Sağlık şartlarından dolayı ilişiği kesilen adayın açacağı dava 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununun 32. maddesinin birinci fıkrasına göre “İdari Davalarda Genel Yetki başlığı altında” şu şekilde belirtilmektedir:
Madde 32 – 1. Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.
Buna göre mevcut idari merciin olacağı yer ezcümle PAEM, PMYO ve POMEM kurumlarının bulunduğu şehirdeki idare mahkemesi ilişiği kesilen adayın açacağı davada yetkili mahkemedir.
5)DAVA AÇMA SÜRESİ NEDİR?
Polis Amirleri Eğitimi Merkezi (PAEM), Polis Meslek Eğitim Merkezleri (POMEM) ve Polis Meslek Yüksekokulları (PMYO) kazanan fakat eğitim gördüğü esnada sevk edildiği hastane raporları sonucu ilişikleri kesilen ve “POMEM öğrencisi olamaz, PMYO öğrencisi olamaz.” kararı verilen bir polis öğrencisi vardır. Bu şekilde “POMEM öğrencisi olamaz” veya “PMYO öğrencisi olamaz” şeklinde rapor alan adaylar 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununa göre 60 gün içinde, İdare Mahkemesine, yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır. Bu süre hak düşürücü süredir. Geçirilmesi durumunda dava açma hakkı son bulur.
6)YÜRÜTMENİN DURDURULMASI ŞARTLARI NELERDİR?
İdari yargılamada yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için şu şartların gerçekleşmiş olması gerekir:
- İdari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararlar doğmalıdır.
- İdari işlemin açıkça hukuka aykırı olması gerekir.
- Yürütmeyi durdurma kararı verilmesinin davacı tarafından istenmesi gerekir.
- Davalı idarenin savunmasının alınması gerekir veya savunma süresinin geçmesi gerekir. Ancak uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemler hakkında yürütmeyi durdurma kararı idarenin savunması alınmadan verilebilir. Ancak kamu görevlileri hakkında tesis edilen arama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemler, uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemlerden sayılmaz.
- Yürütmenin durdurulması kararı teminat karşılığında verilir. Ancak durumun gereklerine göre teminat aranmayadabilir.
- Olağanüstü hallerde, kanunla yürütmenin durdurulması kararı verilmesi sınırlanabilir (AY m.125/6.)
Yukarıda sayılan şartların gerçekleşmesi halinde yürütmeyi durdurma kararı verip vermemek mahkemenin takdirindedir. Yürütmeyi durdurma kararı verilebilmesi için gereken koşullar sağlansa bile mahkeme yürütmeyi durdurma kararı vermek zorunda değildir. Yürütmeyi durdurma kararı gerekçeli olarak verilmektedir. Gerekçede ise idari işlemin hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu veya olmadığı ve işlemin uygulanması halinde doğacak telafisi güç veya imkânsız zararların neler olduğunun belirtilmesi zorunludur.
7)ROMATOLOJİ HASTALIKLARINA İLİŞKİN EMSAL KARARLAR
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2020/1953 E. , 2022/2788 K.” Davacı tarafından, Sağlık Kurulu Raporu’nun olumsuz olduğundan bahisle Emniyet Genel Müdürlüğü Sağlık İşleri Daire Başkanlığı Sağlık Komisyonu’nca Polis Meslek Eğitim Merkezi (POMEM) öğrencisi olamayacağı yönünde karar verilerek … tarihli Başkanlık Olur’u ile POMEM öğrenciliğinden ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
…. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının sağlık durumunun tespiti amacıyla Mahkemenin … tarihli ara kararıyla, davacının hakem hastane olarak belirlenen … Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne sevk edilerek rapor alınmasına karar verilmiş olup, anılan Hastanece düzenlenen 06/07/2018 tarih ve 1175 sayılı raporda davacı hakkında “Ankilozan spondilit (radyolojik olarak aktif)” tanısı konularak Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrencisi Olamaz.” şeklinde karar verildiği; bu durumda, hakem hastane olarak belirlenen Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sağlık Kurulu Raporuna göre, Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olmasını engelleyen durumun bulunduğu anlaşılan davacının, Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olamayacağına yönelik dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesince yapılan … tarih ve ….. esas sayılı ara kararı ve … tarih ve …. esas sayılı ara kararı ile … Üniversitesi Hastanesi’nden talep edilen Sağlık Kurulu Raporunun düzenlenmesinin bu defa Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden talep edildiği, … Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Araştırma ve Uygulama Hastanesi tarafından düzenlenen … tarih ve …. sayılı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporunda, “… hastada bel, sırt ve boyun ağrısı, periferik eklem yakınması, sabah tutukluğu yoktur. Fizik muayenesinde hassas veya şiş eklemi olmayıp, FABER ve FADIR testleri doğaldır. Laboratuvar tetkiklerinde sedimentasyon hızı ve CRP normal. … negatiftir. Sakroiliak eklem grafisinde eklem aralıkları açık izlenmiştir. 22/11/2019 tarihinde … Üniversitesi Tıp Fakültesi MRG ünitesinde yapılan sakroiliak MRG incelemesinde, … Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde de yapılan görüntülemeye benzer şekilde ASAS kriterlerine göre aktif sakroiliit bulgusu izlenmemiştir. Kişide mevcut öykü, fizik muayene, laboratuvar ve radyolojik bulgular ile bu aşamada Ankilozan Spondilit dahil Romatolojik hastalık düşünülmemiştir. Gerek 04/08/2003 tarihli ve 25189 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan mülga Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ve gerekse de 03/01/2018 tarih ve 30290 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği hükümleri uyarınca Romatolojik açıdan Polis Meslek Eğitim Merkezi (POMEM) öğrencisi olabileceğine karar verilmiştir.” yönünde kanaat belirtildiği; bu durumda, Dairece hakem hastane olarak belirlenen Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Araştırma ve Uygulama Hastanesi tarafından düzenlenen sağlık kurulu raporu doğrultusunda, davacının gerek sınava girdiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan 04/08/2003 tarihli Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği hükümlerine göre ve gerekse de dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan 03/01/2018 tarihli Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin romatoloji sağlık şartlarını düzenleyen Ek-3-2-A maddesinde belirtilen sağlık şartlarını taşıdığı sonucuna varıldığından, adı geçenin sağlık şartını taşımadığından” bahisle öğrencilikle ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemde mevzuat hükümlerine uygunluk, aksi yöndeki mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmediğinden davacı vekilince yapılan istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına; dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
