EN İYİ 20 AVUKAT FİLMİ

EN İYİ 20 AVUKAT FİLMİ

1)  Judgement at Nuremberg (Nuremberg Duruşması )

Yönetmen : Stanley Kramer
Senarist     : Abby Mann, Montgomery Clift
Oyuncular : Spencer Tracy, Marlene Dietrich, Richard Widmark
Yapım yılı : 1961
Imdb          : 8,3/10

Nürnberg Davası, İkinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan gerçek olaylara odaklanıyor. Film hükümet tarafından işlenen suçlara alet edilen vatandaşları konu alır. Nazi rejimi döneminde yaptıkları insanlık suçlarının görüşülmesi için mahkemeye çıkan dört hakim, dönemin meşhur kurumu Nürnberg Mahkemeleri’nde yargılanmaktadır. Mahkeme esnasında ortaya çıkan kirli çamaşırlar hem kurumların hem de insanların güvenirliğini sarsacak cinstendir.
Son derece başarılı bir mahkeme filmi olan yapıt, özellikle oyuncu kadrosunun kusursuzluğuyla dikkat çekiyor. Usta yönetmen Stanley Kramer tarafından yönetilen film ayrıca, en iyi uyarlama senaryo da dahil iki dalda Oscar kazanmıştır.

2 ) 12 Angry Men ( 12 Kızgın Adam)

Yönetmen : Sidney Lumet
Senarist     : Reginald Rose, Reginald Rose
Oyuncular : Henry Fonda, Martin Balsam, John Fiedler
Yapım yılı : 1957
Imdb         : 9/10

12 Öfkeli Adam, cinayetle suçlanan bir genç ile ilgili karar vermekle yükümlü 12 jüri üyesinin karar verme sürecini konu ediyor. Latin Amerikalı bir genç adam, babasını öldürdüğü gerekçesiyle cinayetle suçlanır. Sanığın kaybettiğini söylediği bir bıçak ise cinayetin işlendiği odada bulunmuştur, gencin mahkemeye sunduğu savunma zayıftır ve olan biteni duyduklarını söyleyen pek çok tanık vardır. Sanık suçlu bulunduğu taktirde idama mahkum edilecektir.Jüri sonuçları pek de şaşırtıcı değildir: 12 jüri üyesinden sadece sekiz numaralı jüri üyesi Davis ‘suçsuz’ hükmü yönünde oy vermiştir. Davis’in jüri üyelerini ikna etmeye çalışması esnasında her jüri üyesinin ‘suçlu’ kararı vermesinin arkasında ise, aralarında yabancı düşmanlığı, kanuna aşırı güven, çoğunluğa uyma, geçmişle hesaplaşma gibi farklı kişisel sebepler olduğu ortaya çıkacaktır. 12 Kızgın Adam , üç Oscar’a aday gösterildi ve IMDB’nin tüm zamanların en iyi 250 filmi arasında 5. sırada yer aldı.

 

3) A Few Good Men ( Birkaç İyi Adam)

Yönetmen : Rob Reiner
Senarist : Aaron Sorkin
Oyuncular : Tom Cruise, Kevin Bacon, Jack Nicholson, Demi Moore
Yapım yılı : 1992
Imdb : 7,7/10

Donanma avukatı Daniel Kaffee oldukça rahat kişiliği ve henüz hiçbir davaya çıkmamış olması ile tanınmıştır. Mahkeme salonuna çıkmaktansa taraflar arasında anlaşmaları tercih eden Kaffe müvekkillerine her zaman ceza indirimi için yapılan teklifi kabul ettirir. Ta ki bir gün Küba sınırındaki bir askeri birlikte erlerden biri öldürülüp iki er cinayete sebep vermekten önüne müvekkil olarak gelene kadar?

Kaffee sorunu kendi tarzıyla halletmek ister ve erlere, suçlarını kabul edip az bir cezayla ordudan ayrılmalarını tavsiye der. Ancak askerler kesinlikle cinayeti kabul etmez ve verilen emri uyguladıklarını iddia ederler. İşin içine bir de suçlanan erlerden birinin teyzesi tarafından kiralan başka bir avukat, JoAnne Galloway girince işler daha da karışır.

Yeni avukat erlerin söylediğine inanmakta ve ne olursa olsun mahkeme ile anlaşmayı kabul etmemektedir. Durumu kabullenmek zorunda kalan Kaffee’nin yapabileceği tek şey diğer avukatla beraber Küba sınırındaki birliğe gidip yaşanan her şeyi tanıklardan yerinde öğrenmektir. Ancak karşılarındaki en büyük sorun, erin ölümüne neden olduğu iddia edilen kırmızı kod emrini veren Albay Nathan R. Jessup’tır ve albay birliğin komutanıdır.

4.)To Kill a Mockingbird ( Bülbülü Öldürmek)

Yönetmen : Robert Mulligan
Senarist : Harper Lee, Horton Foote
Oyuncular : Gregory Peck, Brock Peters, Robert Duvall
Yapım yılı : 1962
Imdb : 8,3/10

Bülbülü Öldürmek, ekonomik buhranın hüküm sürdüğü 1930’lar Amerika’sında, Alabama eyaletinde yaşanan gerçek bir olaydan konusunu almaktadır. Film, ırkçılığın şiddetinin son noktaya ulaştığı bu dönemi gerçekçi bir üslupla işliyor. Beyaz bir kadına tecavüz suçuyla tutuklanan siyah bir gencin avukatlığını üstlenen başarılı bir avukat çevresi tarafından şiddetle eleştirilip davadan geri çekilmesi yönünde baskılara maruz kalır. Ancak idealist avukat yolundan dönmeyecektir.

Modern Amerikan edebiyatının klasik yapıtlarından biri olan Bülbülü Öldürmek, Harper Lee’nin gerçek yaşamda şahit olduğu olayları işleyen ve içeriği gerçekte yaşanmış olaylara dayanan bir romandır. Roman, ünlü yönetmen Robert Mulligan tarafından beyaz perdeye uyarlandığında cesur ve başarılı bir uyarlama olarak dikkat çekip bu başarısını üç dalda kazandığı Oscar ödülüyle pekiştirmiştir.

5) The Rainmaker (Yağmurcu)

Yönetmen : Francis Ford Coppola
Senarist : John Grisham, Francis Ford Coppola
Oyuncular : Matt Damon, Danny DeVito, Rodney Peck
Yapım yılı : 1998
Imdb : 7,2/10 ·

Rudy Baylor, henüz okulu yeni bitirmiş olan çiçeği burnunda bir hukuk mezunudur. Genç yaşına rağmen mesleğine karşı son derece idealist bir tavırla yaklaşmakta ve hukuksal haksızlıklara karşı gelmeye çalışmaktadır. Rudy, girdiği bu camiada büyük bir şirkete kapak atabilmek için yoğun bir şekilde çalışmaktadır. En sonunda amacına ulaşır ve kendisini büyük bir şirketin avukatlarından biri olarak bulur. Şimdi sırada adaletin ikiyüzlülüğünü kabullenmek vardır. Matt Damon, Danny DeVito, Virginia Madsen ve Jori Voight gibi oyuncularla dikkat çeken Rainmaker, tüm zamanların en önemli yönetmenlerinden biri olan Francis Ford Coppola tarafından yönetiliyor.

6) Witness for the Prosecution (Beklenmeyen Şahit)

Yönetmen : Billy Wilder
Senarist : Agatha Christie, Billy Wilder, Harry Kurnitz, Lawrence B. Marcus
Oyuncular : Charles Laughton, Elsa Lanchester, Marlene Dietrich, Tyrone Power
Yapım yılı : 1957
Imdb : 8,4/10

Beklenmeyen Şahit, ürettiği onlarca yapıtla sinemanın en zengin ilham kaynaklarından biri olan Agatha Christie’nin yazdığı bir hikayeden uyarlanıyor. Film cinayetle suçlanan bir adamın duruşmasını beyaz perdeye yansıtır. Ünlü avukat Sir Wilfrid Robarts sağlık problemleri nedeniyle mesleğine ara verdiği bir dönemde ortaya çıkan bu dava için işine geri döner. Sanık, daha öncesinde tanıştığı ve avukatlığını yaptığı Leonard Vole isimli bir adamdır ve bu adam zengin ve dul bir kadını, Emily French’i öldürmekle suçlanıyordur. Vakti zamanında Leonard’a deliler gibi aşık olan French, ölmeden önce mirasındaki en önemli varisi olarak Leonard’ı atamıştır. Haliyle tüm deliller tutarlı bir şekilde Leonard’ın katil olduğundan yanadır.

Altı dalda Oscar’a aday gösterilen filmin yönetmen koltuğunda efsanevi yönetmen Billy Wilder var. Film, IMDb’nin “en iyi 250 film” listesinde de yer almaktadır.

7) Client ( Müşteri)

Yönetmen : Joel Schumacher
Senarist : Akiva Goldsman , Robert Getchell
Oyuncular : Susan Sarandon, Tommy Lee Jones
Yapım yılı : 1994
Imdb : 6,7/10

Ormanın yakınında kardeşi ile birlikte oynayan 11 yaşındaki Mark’ın (Brad Renfro) bir intihara tanık olmasıyla başlar. İntihar eden kişi mafya avukatıdır. Cesedi bulan polis ve FBI, avukatın intihar etmeden önce Mark ile konuştuğundan şüphelenir. Hükümet adına çalışan Roy Foltrigg (Tommy Lee Jones) olayı aydınlatmakta kararlıdır. Ancak mafya Mark’ı tehdit eder. Eğer konuşursa ailesi ve kendisi öldürülecektir.

8) The Trial of the Chicago 7 (Şikago Yedilisi’nin Yargılanması)

Yönetmen : Aaron Sorkin
Senarist : Aaron Sorkin
Oyuncular : Yahya Abdul-Mateen II, Sacha Baron Cohen, Joseph Gordon-Levitt
Yapım yılı : 2020
Imdb : 7,7/10

The Trial of the Chicago 7, Chicago’daki 1968 Demokratik Ulusal Konferansı’nda Vietnam Savaşı ve karşı kültür protestoları düzenleyen ve federal hükümet tarafından komplo ve ayaklanmaya teşvik ile suçlanan yedi sanığın 1969 yılında görülen meşhur duruşmasına odaklanıyor.

 

9) Contratiempo (Görünmeyen Misafir)

Yönetmen : Oriol Paulo
Senarist : Oriol Paulo
Oyuncular : Mario Casas, Bárbara Lennie, Ana Wagener
Yapım yılı : 2016
Imdb : 8/10

Adrian Doria kariyerinde hızla yükselen bir iş adamıdır. Evli bir adam olan Adrian, fotoğrafçı olan sevgilisi Laura’yı öldürmekle suçlanmaktadır. Adrian, kendisine güvenilir bir savunma yaratmak için tanık hazırlama ve adli bildirimlerde uzman deneyimli bir avukat olan Virginia Goodman ile tanışır. Adrian, Virgina’ya yaşanan olayları en başından anlatmaya başlar. Fakat Virginia hikayede bazı tutarsızlıklar fark eder ve onu hikayesinin karanlık noktalarını açığa çıkarması için zorlar.

10) Liar Liar (Yalancı Yalancı)

Yönetmen : Tom Shadyac
Senarist : Paul Guay, Stephen Mazur
Oyuncular : Jim Carrey, Maura Tierney, Swoosie Kurtz
Yapım yılı : 1997
Imdb : 6,9/10

Los Angeles’lı savunma avukatı Fletcher Reede 5 yaşındaki oğlu Max’in partisine gitmek yerine yalan söylemeyi yeğler. Çünkü patronu Miranda’yla sevişmek gibi önemli bir işle meşguldur.Küçük Max de yaşgünü mumlarını söndürürken babasının en azından bir gün boyunca yalan söylememesini diler ve bu dilek işe yarar. Ertesi gün Fletcher, Miranda’nın ‘dün akşam nasıldı?’ sorusuna, daha iyi tecrübeleri olduğunu söyleyerek cevap verir. İş yerinde sürekli olarak çıkmadığı telefonlara çıkar. İş arkadaşları hakkında ne düşünüyorsa açık açık söyler. Bunlar sadece başlangıçtır.

 

11) Presumed Innocent (Şüphe Altında)

Yönetmen : Alan J. Pakula
Senarist : Frank Pierson , Alan J. Pakula
Oyuncular : Frank Pierson, yıldız Harrison Ford, Brian Dennehy, Raúl Juliá
Yapım yılı : 1990
Imdb : 6,9/10

Metresi Caroline’nın (Greta Scacchi) öldürülmesiyle bir numaralı şüpheli durumuna düşen Rusty Sabich (Harrison Ford), gerçek katilin peşine düşmeye karar veriyor. Karısı Barbara’nın (Bonnie Bedelia) ilişkisini öğrenmesiy ve katilin o olduğuna inanmasıyla hayatı tam anlamıyla cehenneme dönen Rusty, katilin kendisine hiç ummadığı kadar yakın olduğunu farkediyor.

Dünya çapında 221 milyon dolar hasılat elde etti ve 1990’ın sekizinci en yüksek hasılatlı filmi. Filmi bir televizyon dizisi izledi, İspat Yükü 1992’de ve bir televizyon filmi devam filmi, Masum, 2011 yılında.

12) Marshall

Yönetmen : Reginald Hudlin
Senarist : Jacob Koskoff, Michael Koskoff
Oyuncular : Chadwick Boseman, Josh Gad, Kate Hudson
Yapım yılı : 2017
Imdb : 7,2/10

1941 yılında Afro-American avukat Thurgoos Marshall ile genç yahudi avukat Sam Friedman ortaklık kurar. Birçok davaya bakan ortakların eline bu sefer farklı bir dosya gelir. İki avukat bu kez, sosyetenin tanınmış bir simasının cinsel saldırı ve cinayet girişimi ile suçladığı siyahi şoförün davasını üstlenir.

İlk Afro-Amerikalı Yüce Mahkeme Yargıcı Thurgood Marshall’ın gerçek hikayesine dayanan filmin yönetmenliğini Reginald Hudlin yaparken, başrollerini Chadwick Boseman ve Josh Gad paylaşmaktadır.

13) The Devil’s Advocate (Şeytanın Avukatı)

Yönetmen : Taylor Hackford
Senarist : Jonathan Lemkin, Andrew Neiderman
Oyuncular : Al Pacino, Keanu Reeves, Charlize Theron
Yapım yılı : 1997
Imdb : 7,5/10

Kevin Lomax, başarılı bir savunma avukatıdır. Davaların zorluk seviyesi ne kadar yüksek olursa olsun, başarıya alışkın Kevin, bir şekilde jüriyi tesiri altına almayı ve müvekkilini temize çıkarmayı başarır. Mutlu bir evlilik süren avukatın hayatındaki her şey yolunda gibidir. Bir gün, müvekkili haksız olduğu halde kazandığı bir dava sonrasında New York’taki çok büyük bir hukuk bürosundan müthiş bir teklif alır. Teklifi yapan dünyanın en büyük hukuk bürolarından birinin lideri olan John Milton’dur. Kevin’ın vereceği ‘evet’ cevabı, hayatını geri dönüşü olmayan bir şekilde değiştirecektir.

 

14) My Cousin Vinny (Kuzenim Vinny)

Yönetmen : Jonathan Lynn
Senarist : Dale Launer
Oyuncular : Joe Pesci, Ralph Macchio, Marisa Tomei
Yapım yılı : 1992
Imdb : 7,5/10

Yanlış anlaşılmalar sonucunda hapse düşen iki kafadar ile onları kurtarmaya çalışan avukat kuzen ve sevgilisinin komik hikayesini anlatıyor.

15) The Lincoln Lawyer

Yönetmen : Brad Furman
Senarist : Michael Connelly, John Romano
Oyuncular : Matthew McConaughey, Marisa Tomei, Ryan Phillippe
Yapım yılı : 2011
Imdb :7,3/10

Zamanının çoğunu Los Angeles’ta ofisi olarak kullandığı Lincoln marka arabasında geçiren yakışıklı ve karizmatik avukat Mick Haller’ın kariyeri, önemsiz suçlar işlemiş suçluları savunmakla geçmiştir. Bir gün karşısına önemli bir dava dosyası çıkar. Beverly Hills’in oldukça zengin ve tanınmış kişilerinden biri cinayetle suçlanmaktadır.

Şans Haller’a gülmüştür. Suçlu, avukat olarak Haller’ı seçer. Aslında basit gibi görünse de bu isteğin altında karanlık bir amaç yatıyordur. Haller davayı parası iyi olduğu için kabul ederken aslında farkında olmadan ölümcül bir komplonun da ortasına düşmüştür…

Michael Connelly’nin ülkemizde de aynı adla yayınlanan kitabından uyarlan bu heyecan dolu macerada başrollerde Matthew McConaughey, Oscar ödüllü Marisa Tomei ve Ryan Phillipe’i izliyoruz.

 

16) Michael Clayton

Yönetmen : Tony Gilroy
Senarist : Tony Gilroy
Oyuncular : George Clooney, Tom Wilkinson, Tilda Swinton
Yapım yılı : 2007
Imdb :7,2/10

Bir işin piri olmak ve o alanda tanınımakla gelen büyük sorumluluklar her zaman dışarıdan görüldüğünden daha zordur. Micheal Clayton, New York’ta son derece büyük bir şirket hukuku firmasında sorun çözücü görevini üstlenmektedir. Yaptığı işe de firmasına da bağlılığının altında hem kumar zevki hem de sonu iyi gitmeyen bir önceki iş kurma planından kalan borçlar yatmaktadır. Kendisine verilen son görev, öngörülemeyen bir felaketi yoluna koymaktır ve bu görev esnasında kendinden iyice uzaklaşarak içindeki bir başka adamla yüzleşecektir. Film George Clooney’in etkili karakter oyunculuğu ile de dikkat çekiyor.

 

17) The Verdict (Karar)

Yönetmen : Sidney Lumet
Senarist : David Mamet, Barry Reed
Oyuncular : Paul Newman, Charlotte Rampling, Jack Warden
Yapım yılı : 1982
Imdb : 7,7/10

Boston’da yaşayan Frank Galvin alkol bağımlısı bir avukattır ve kariyeri pek de iyi bir gidişatta değildir. Çevresinde uyandırdığı genel kanıyı yıkmak ve hem kişisel hem de profesyonel namını tekrar kazanmak için zorlu bir davayı kabul eder. Katolik kilisesi hastanesinde yürütülen hatalı ameliyat sonrası komaya giren bir kadının davasına bakacak ve kazandığı takdirde kariyeri düze çıkacaktır. Davayı mesleki ve kişisel bir hırsa dönüştüren Frank Galvin’in kısa bir süre içerisinde davayla arasında duygusal bir bağ oluşur. Kurbanın ailesinden habersiz bir şekilde hastanenin ödemeyi teklif ettiğinde tazminatı geri çevirmesiyle işler iyice karışmaya başlar.

Frank Galvin karakterine usta aktör Paul Newman’ın hayat verdiği The Verdict, Sidney Lumet’in imzasını taşıyan unutulmaz bir klasik.

 

18) And Justice for All (Ve Herkes İçin Adalet)

Yönetmen : Norman Jewison
Senarist : Valérie Curtin, Barry Levinson
Oyuncular : Al Pacino, Jack Warden, John Forsythe
Yapım yılı : 1979
Imdb : 7,4/10

Suçluların serbest kaldığı, yargıç ve avukatların anlaşmalar yaptığı ve masumların korumasız bırakıldığı bir adalet sisteminde, genç avukat Arthur Kirkland adaletin nereye gittiğini sorgulamaya başlar. Dürüst ve idealist bir avukat olan Arthur (Al Pacino, En İyi Erkek Oyuncu dalında Oscar’a aday gösterildiği muhteşem performansıyla) bir gün genç bir kıza tecavüzden suçlanan ünlü bir yargıcı (John Forsythe) savunmaya zorlanır.

19) Argentina 1985

Yönetmen : Santiago Mitre
Senarist     : Santiago Mitre, Mariano Llinás
Oyuncular : Ricardo Darín, Alejandra Flechner, Gabriel Fernandez Capello
Yapım yılı : 2022
Imdb         : 8,1/10

Askeri mahkemeler Arjantin’deki askeri diktatörlük döneminde işlenen zulümlerle ilgilenmeyi reddettiği için, başsavcı Julio Strassera liderliğindeki bir avukat ekibine, askeri liderleri sivil bir mahkemede yargılama görevi verilir. Bu süreç Julio ve ailesi için büyük tehlike oluşturur.

TUTUKLAMA TEDBİRİ VE BU TEDBİRE KARŞI BAŞVURULABİLECEK KANUN YOLLARI

TUTUKLAMA TEDBİRİ VE BU TEDBİRE KARŞI BAŞVURULABİLECEK KANUN YOLLARI

 

Tutuklama Ceza Muhakemesi Kanunun’da düzenlenen ve kişinin özgürlüğünü kısıtlayan en ağır ve tedbir niteliğindeki karardır.

Tutuklama kararı verilen kişi, tutukluluk süresince özgürlüğü kaldırılmış durumdadır. Bilindiği üzere; tutuklama kararının icrası, ilgilinin cezaevine konulması ile gerçekleştirilmektedir.

Tutukluluğun Sonlanma Halleri

Tutukluluk şüpheli ya da sanığın tahliyesine yönelik mahkeme kararı ile ya da tutuklanmasına karar verilen suçtan dolayı aleyhine hükmedilecek cezanın yargı organlarınca kesinleştirilmesi üzerine sonlanmaktadır.

TUTUKLAMAYA DAİR CEZA HUKUKU MEVZUATI

5271 sayılı Kanun’un “Tanımlar” kenar başlıklı 2. maddesi: “Bu Kanunun uygulanmasında; a) Şüpheli: Soruşturma evresinde, suç şüphesi altında bulunan kişiyi, b) Sanık: Kovuşturmanın başlamasından itibaren hükmün kesinleşmesine kadar, suç şüphesi altında bulunan kişiyi, … e) Soruşturma: Kanuna göre yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin kabulüne kadar geçen evreyi, f) Kovuşturma: İddianamenin kabulüyle başlayıp, hükmün kesinleşmesine kadar geçen evreyi, g) İfade alma: Şüphelinin kolluk görevlileri veya Cumhuriyet savcısı tarafından soruşturma konusu suçla ilgili olarak dinlenmesini, h) Sorgu: Şüpheli veya sanığın hâkim veya mahkeme tarafından soruşturma veya kovuşturma konusu suçla ilgili olarak dinlenmesini, … j) Suçüstü: 1. İşlenmekte olan suçu, 2. Henüz işlenmiş olan fiil ile fiilin işlenmesinden hemen sonra kolluk, suçtan zarar gören veya başkaları tarafından takip edilerek yakalanan kişinin işlediği suçu, 3. Fiilin pek az önce işlendiğini gösteren eşya veya delille yakalanan kimsenin işlediği suçu, … İfade eder.”

5271 sayılı Kanun’un “Tutuklama nedenleri” kenar başlıklı 100. maddesi: “(1) Kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut delillerin ve bir tutuklama nedeninin bulunması halinde, şüpheli veya sanık hakkında tutuklama kararı verilebilir. İşin önemi, verilmesi beklenen ceza veya güvenlik tedbiri ile ölçülü olmaması halinde, tutuklama kararı verilemez. (2) Aşağıdaki hallerde bir tutuklama nedeni var sayılabilir: a) Şüpheli veya sanığın kaçması, saklanması veya kaçacağı şüphesini uyandıran somut olgular varsa. b) Şüpheli veya sanığın davranışları; 1. Delilleri yok etme, gizleme veya değiştirme, 2. Tanık, mağdur veya başkaları üzerinde baskı yapılması girişiminde bulunma, Hususlarında kuvvetli şüphe oluşturuyorsa. (3) Aşağıdaki suçların işlendiği hususunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı halinde, tutuklama nedeni var sayılabilir: a) 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan; … 11. Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar (madde 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315)

TUTUKLAMA KARARI VERİLEBİLMESİNİN ŞARTLARI

Bu noktada önemle belirtmek gerekir ki; Türk Ceza Hukuku sisteminde ve yasal mevzuatında tutuklamadan daha ağır bir tedbir türü bulunmamaktadır. Tutuklamanın tedbir olmasının niteliğinin yanı sıra, tutuklama kararı ile birlikte şüpheli ya da sanığın özgürlüğü kısıtlandığından bu kararın istisnai olma niteliği söz konusudur. Dolayısı ile asıl olan kişinin tutuksuz yargılanması olup; tutuklama kararı veren mahkeme ya da hakimlikler tarafından şüpheli ya da sanığın hangi gerekçe ile tutuklandığının somut olarak izah edilebilmesi ve bu gerekçenin de hukuki denetime elverişli olması gerekmektedir.

Tutuklama kararı bu belirtilen istisnai niteliğinden dolayı yasal mevzuatımızda çeşitli koşullara bağlı tutulmuştur. Nitekim; CMK 100 Vd. maddelerinde :

  1. “Şüpheli veya sanığın “kaçması veya kaçması şüphesini uyandıracak somut olguların varlığı” halinde bir tutuklama nedeni olduğu kabul edilir (CMK md. 100/2),
  2. Şüpheli veya sanığın “delillerin karartılacağı” konusunda kuvvetli şüphe halinin varlığı bir tutuklama nedenidir (CMK md. 100/2),
  3. Katalog suçlar, yani kanunda açıkça tutuklama sebebi olarak gösterilen suçların işlendiği hususunda somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı halinde bir tutuklama nedeninin de mevcut olduğu kabul edilir (CMK md. 100/3).”

Dolayısı ile kanun metninden yola çıkarak konuyu biraz daha açmak gerekirse; şüpheli ya da sanığın suçu işlediği konusunda kuvvetli bulguların olması dışında ayrıca ve ek olarak, kaçma ya da delilleri karartma şüphesinin de bulunması gerekmektedir.

 

Katalog Suçlar Yönü İle Tutuklama Tedbirinin Değerlendirilmesi

CMK 100/3. Maddesinde; katalog suçlar olarak belirtilen suçların işlendiği hususunda somut delillere dayanan kuvvetli şüphe durumunda tutuklama nedeninin mevcut olduğunun varsayılacağı ifade edilmektedir. Bu durumda kişinin salt bir katalog suç işlediği iddiası ile suçlanması durumunda tutuklanamayacağı, şüpheli ya da sanık hakkında bunun dışında suçu işlediği hususunda somut delillerin de bulunması gerektiği ifade edilmektedir. Mevcut uygulamada söz konusu hususun göz ardı edildiği durumlarla sık sık karşılaşılsa da; yasal mevzuatımız açısından konunun hayli özgürlükçü bir yaklaşım ile ele alındığı, hukuka aykırılıkların ise uygulamadaki hatalı değerlendirmelerden kaynaklandığı söylenebilir.

Tutuklama Yasağı

Tutuklama yasağı, CMK’da düzenlenmiş olup, kanunun lafzına göre bazı suçlarda hiçbir şekilde tutuklama kararı verilememesini ifade etmektedir. CMK 100/4. Maddesinde bu durum “ Sadece adlî para cezasını gerektiren suçlarda veya vücut dokunulmazlığına karşı kasten işlenenler hariç olmak üzere hapis cezasının üst sınırı iki yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilemez olarak ifade edilmektedir.

Görüleceği üzere; kanun lafzı açıkça üst sınırı iki yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilemeyeceğini düzenlemektedir. Bu durumun tek istisnası ise vücut dokunulmazlığına karşı kasten işlenen suçlardır.  Örneğin kasten yaralama suçunun basit halinde suçun üst sınırı 2 yılın altında olmasına rağmen, şüpheli ya da sanık hakkında tutuklama kararı verilebilecektir.

Ölçülülük İlkesi

Yazının başlarında açıklandığı üzere tutuklama kararı, kişiye uygulanabilecek ve özgürlüğünü kısıtlayan en ağır tedbir niteliğindedir. Bu durumda söz konusu tedbirin uygulanmasında ölçülülük ilkesinin göz önüne alınması gerekmektedir. Sanık veya şüpheli hakkında, tutuklama kararı ile elde edilebilecek fayda bir başka tedbir ile elde edilebilecek ise; tutuklama kararı verilmemelidir. Aksi durum hem yasal mevzuata hem de tutuklamanın tedbir niteliğine aykırı düşecektir. Ölçülülük ve orantılılık ilkesinin CMK’daki en önemli yansıması ile Adli Kontrol Tedbirleridir.

Tutuklama Kararına İtiraz

Tutuklama kararına itiraz kurumu, CMK ‘da öngörülen en ağır tedbir niteliğindeki tutuklama kararına karşı öngörülen ve savunmanın en önemli ögelerinden biri durumunda olan bir kanun yoludur. Şüpheli veya sanık hakkında tutuklama kararı verilmesi üzerine 7 gün içerisinde bu karara itiraz etmelidir.

Tutuklama Kararına Kimler İtiraz Edebilir ?

Tutuklama kararına karşı hakkında tutuklama kararı verilen şüpheli ya da sanık itirazda bulunabilir. Sanık bu itirazını bizzat kendisi yapabileceği gibi bir avukat vasıtası ile de yapabilecektir. Bunun yanında tutuklanan şüpheli ya da sanığın eşi de tutuklama kararına itiraz hakkına sahiptir. Bu konuda eşlere tanınan bu hakkın, tutuklama kararının etkilerinin ailevi ilişkileri etkileyebilecek boyutta olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu 2 ilgilinin dışında tutuklanan şüpheli ya da sanığın yasal temsilcileri de tutuklama kararına itiraz edebilecektir. Örneğin tutuklanan kişinin 18 yaşından küçük olduğu varsayımında, ilgilinin anne veya babası ya da her ikisi birden tutuklama kararına itiraz edebilecektir.

Tutuklama Kararına İtiraz Nereye Yapılır ?

CMK 105. Maddesinde tutuklama kararına itirazın değerlendirilmesi hususu : “103 ve 104 üncü maddeler uyarınca yapılan istem üzerine, merciince Cumhuriyet savcısı, şüpheli, sanık veya müdafiin görüşü alındıktan sonra, üç gün içinde istemin kabulüne, reddine veya adlî kontrol uygulanmasına karar verilir. 103 üncü maddenin birinci fıkrasının birinci cümlesi uyarınca yapılan istemler hariç olmak üzere örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar bakımından bu süre yedi gün olarak uygulanır. Duruşma dışında bu karar verilirken Cumhuriyet savcısı, şüpheli, sanık veya müdafiinin görüşü alınmaz. Bu kararlara itiraz edilebilir” Şeklinde düzenlenmiştir. Bunun yanında; soruşturma aşamasında tutuklanan ve soruşturmanın devamında tutuklamanın ölçüsüz olduğunun değerlendirilmesi durumunda Cumhuriyet Savcısı tarafından şüphelinin tutukluluk halinin kendiliğinden sonlandırılmasına da karar verilebilir. (CMK 103/2 Soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı adlî kontrol veya tutuklamanın artık gereksiz olduğu kanısına varacak olursa, şüpheliyi re’sen serbest bırakır. Kovuşturmaya yer olmadığı kararı verildiğinde şüpheli serbest kalır)

Tutuklulukta Geçecek Azami Süreler

Tutuklulukta geçecek sürelerin sınırları doğrudan CMK ile düzenlenmiştir. Nitekim Madde 102 – (1) Ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresi en çok bir yıldır. Ancak bu süre, zorunlu hallerde gerekçeleri gösterilerek altı ay daha uzatılabilir. (2) Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde, tutukluluk süresi en çok iki yıldır. Bu süre, zorunlu hallerde, gerekçesi gösterilerek uzatılabilir; uzatma süresi toplam üç yılı, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlarda beş yılı geçemez. (1) (3) Bu maddede öngörülen uzatma kararları, Cumhuriyet savcısının, şüpheli veya sanık ile müdafiinin görüşleri alındıktan sonra verilir. (4) Soruşturma evresinde tutukluluk süresi, ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işler bakımından altı ayı, ağır ceza mahkemesinin görevine giren işler bakımından ise bir yılı geçemez. Ancak, Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar, Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar ve toplu olarak işlenen suçlar bakımından bu süre en çok bir yıl altı ay olup, gerekçesi gösterilerek altı ay daha uzatılabilir. (Bu maddede öngörülen tutukluluk süreleri, fiili işlediği sırada on beş yaşını doldurmamış çocuklar bakımından yarı oranında, on sekiz yaşını doldurmamış çocuklar bakımından ise dörtte üç oranında uygulanır.

Denilmektedir. Müsnet suç tipine ve delillere bağlı olarak işbu metinde yer alan süreleri aşan miktarda tutukluluk hali sürdürülemez. Aksi durum haksız tutuklama niteliğindedir.

 

 

 

Tutuklama Kararına İtiraz Dilekçesi Örneği (Soruşturma Aşaması İçin)

ANKARA () SULH CEZA HAKİMLİĞİ’NE

İTİRAZ EDEN :

ADRESİ :

VEKİLİ / VASİSİ / EŞİ :

KONU : .. Sulh Ceza Hakimliğinin .. Sorgu Sayılı ve .. Tarihli Kararı ile Verilen Tutuklama Kararına İtiraz İstemidir.

AÇIKLAMALAR :

Şüpheli hakkında .. Sulh Ceza Hakimliğinin .. Sorgu Sayılı ve .. Tarihli Kararı ile tutuklama kararı verilmiştir.

Bu karar yasaya aykırıdır.

  1. Şüphelinin kaçma şüphesi yoktur.
  2. Şüpheli Sabit ikametgah sahibidir.
  3. Tutuklama Kararı verilebilmesi için kuvvetli suç şüphesi bu olayda mevcut değildir.

Diğer İtiraz Nedenleri

(Olay özelindeki itiraz nedenleri yazılabilir.)

Bu nedenlerle tutuklama kararına itiraz ediyorum.

HUKUKİ SEBEPLER : TCK., CMK. AİHS. Anayasa Vs İlgili diğer mevzuat

HUKUKİ NEDENLER : …

SONUÇ VE İSTEM : Açıkladığım bu nedenlerle şüpheli … tutuklanmasına dair karara ilişkin itirazlarımı sunar, şüphelinin tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmasını, aksi kanaat hasıl ise itirazın incelemeye yetkili ve görevli hakimliğe/mahkemeye gönderilmesini talep ederim.

İTİRAZ EDEN

 

CEZAEVLERİNDE GERÇEKLEŞEN HAK İHLALLERİ [1]

CEZAEVLERİNDE GERÇEKLEŞEN HAK İHLALLERİ [1]

 

Tutuklu, sözlük anlamıyla kanun yoluyla hürriyetlerinden alıkonularak bir yere kapatılan kimsedir. Hükümlü ise, mahkeme kararı ile ceza hükmü verilmiş ve verilen ceza kararı kesinleşmiş kimseler için kullanılır. Bir de hükümözlü şeklinde kullanılan bir kavram olsa da bu halin tutukluluk durumundan farkı olmayıp, sadece tutukluluk halinin ilk derece mahkemesi sonrasında da devam ettiğinde kullanılmaktadır. Söz konusu kişiler ülkemizde Ceza İnfaz Kurumlarında tutulmaktadır.

Ceza İnfaz Kurumlarında bulunan tutuklu, hükümlü veyahut hükümözlü olan kişilerin anayasamız gereğince kullanabileceği haklar bulunmaktadır.

Ceza İnfaz Kurumlarında bulunan kişilerin talepleri toplum içesinde önemsiz veyahut “olmasa da olur” şeklinde görünebilmektedir. Fakat özgürlüğünü kaybetmiş bir kişi açısından dış dünya ile kurulan tek imkân olan ve haberleşme hürriyeti kapsamındaki mektup, telefon ve faks gibi haklar önem arz etmektedir. Yine kişinin ailesi ve yakınları ile “görüş günlerinde” kurduğu bağlantı aile birliğinin devamı açısından önemlidir. İnsanın insan olmasından kaynaklı gereklerinin yerine getirilmesi, duş almak, tuvalet ihtiyacının giderilmesi ve yeme-içme gibi temel ihtiyaçların sağlanması gerekmektedir. AİHM’e göre hükümlü ve tutuklu olanlar Sözleşme kapsamında kalan temel hak ve hürriyetlerin tamamına kural olarak sahiptir (Hirst/Birleşik Krallık (No. 2), B. No:74025/01, 6/10/2005, § 69). Devam

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER HAKSIZ TUTUKLULUK ÇALIŞMA GRUBU BAŞVURUSU

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER HAKSIZ TUTUKLULUK ÇALIŞMA GRUBU BAŞVURUSU

1. NASIL MÜRACAAT EDİLİR?

Yargıtay’ın da yerleşik içtihatları, ceza kanunları ve uluslararası sözleşmeler Ceza yargılamasının tutuksuz yapılması esastır. Yani hakkında suç isnadı yapılan ve yargılaması süren bir kişinin tutuklanması adına özel bir neden olmadığı durumlarda bu kişi hakkında tutuksuz olarak yargılama yapılması gerekmektedir.

Bu durum insan hakları sözleşmelerince de koruma altındadır. Suçsuz olma durumu gözetilmeksizin yahut savcılıkça hazırlanan iddianamedeki suçlara ilişkin yeterli somut delil olup olmadığı dahi dikkate alınmaksızın derhal tutuklu yargılamaya hükmedilmektedir. Bu durum bir insan hakkı ihlalidir ve bu kapsamda hem AİHM hem de Birleşmiş Milletler Haksız Tutukluluk Çalışma Grubuna itiraz başvurusu yapılabilecektir. Bu çalışmada BM başvurusu esasları üzerinde durulacak ve bu başvurunun temel unsurları ele alınacaktır.

BM haksız tutukluluk itirazı Çalışma Grubu sekreterliğine sunu Devam

BİR PAYLAŞIM İLE İŞLENEBİLECEK SUÇLAR

BİR PAYLAŞIM İLE İŞLENEBİLECEK SUÇLAR

TÜRKİYE’DE İNTERNET KULLANIMI

“Dijital Türkiye 2019” raporuna göre, 82,4 milyon nüfusa sahip Türkiye’de yetişkinlerin yüzde 98’i cep telefonu kullanıyor. Akıllı telefon kullanan yetişkinlerin oranı ise yüzde 77.

Her iki kişiden biri masa üstü bilgisayar ya da dizüstü, her dört kişiden biri de tablet bilgisayar kullanıyor. Türkiye’de hemen her evde en az bir televizyon bulunurken (yüzde 99), akıllı saat, bileklik, sanal gerçeklik gözlükleri gibi giyilebilir teknoloji ürünü kullananların oranı ise yüzde 9 olarak tespit edildi. Devam

Cezaevlerindeki mahrem soru: “Pembe oda”dan neden sadece “uslu” duran mahkumlar yararlanıyor?

Cezaevlerinde pembe oda uygulaması 6 yıl önce başladı. Pembe oda izni Batı’da ve uygulamanın dünyadaki pek çok versiyonunda “insan hakkı” olarak niteleniyor ve bu çerçevede kullandırılıyor.

Hapishanelerin “ıslah edici” amacına uygun görülerek, bazı ülkelerde 40 yıl önce başlatılan uygulamanın, Türkiye cezaevlerinde de “ödül” değil “hak” olarak tanımlanması talep ediliyor.

Pembe odaya ilgi katlanarak büyüyor

Kamuoyunda pembe oda olarak bilinen, cezaevindeki tutuklu veya hükümlülerin eşleri ile mahrem görüşme yapmalarını sağlayan “eş görüşmesi ödülü” adından da anlaşılacağı gibi bir hak değil, bir ödüllendirme türü.

Ödülü kazanmanın şartları; örnek davranış, üstün başarı, kişisel gelişim, istihbarat…

Pembe oda uygulaması Türk hukuk mevzuatına, 30 Mart 2013 tarihli “Hükümlü ve Tutukluların Ödüllendirilmesi Hakkında Yönetmelik”te yapılan değişiklikle girdi.

Mahkumların eşleriyle baş başa görüşmelerine imkan tanınması için cezaevlerine 610 adet pembe oda kuruldu.

Devam

Don`t copy text!