Emsal Kararlar – İçtihatlar
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ KARARLARI-3
Uyuşmazlık Mahkemesi’nin 05/05/2025 tarihli, 2024/327 E. 2025/331 K. sayılı ilamına konu olayda; **yılına ilişkin olarak OYAK tarafından belirlenen nema oranının düşük olduğu iddiasıyla, söz konusu oranın yeniden değerlendirilerek daha yüksek oranda uygulanması istemiyle açılan davanın, İDARİ YARGI YERİNDE, görülmesi gerektiği hk. Devam
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ KARARLARI-2
Uyuşmazlık Mahkemesi’nin 09/11/2023 tarihli, E.2023/149, K.2023/261 sayılı kararına konu olayda; Ankara-Sivas hızlı tren projesi kapsamında yürütülen çalışmalar nedeniyle davacının taşınmazının kullanılmaz hale geldiği iddiasıyla maddi zararın tazmini istemiyle açtığı davanın, İDARİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ KARARLARI-1
Uyuşmazlık Mahkemesi’nin 03/02/2025 tarihli 2024/80 E. 2025/128 K. karar sayılı ilamına konu olayda; 5510 sayılı Kanun’un 4/a maddesi kapsamında sözleşmeli bilişim uzmanı olarak çalışmakta olan davacının, çalıştığı kuruma iade edilen geçici iş göremezlik ödeneğinin ödeme tarihinden itibaren yasal faizleri ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle açtığı davanın, ADLİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği hk. Devam
TAM YARGI DAVASI
TAM YARGI DAVASI NEDİR?
İYUK m.2/1-b’ye göre İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan davalar olarak düzenlenmiştir. Yani idarenin yapmış olduğu idari eylem ve işlem sebebiyle kişisel hakkı ihlal edilen, maddi veya manevi zarar gören, tam yargı davasıyla hem hakkını hem de zararının tazminini isteyebilmektedir.
TAM YARGI DAVASI ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
GENEL CERRAHİ HASTALIKLARI NEDENİ İLE ELENEN BEKÇİ ADAYLARININ DAVA SÜRECİ
ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLİĞİNE ALIM VE GENEL OLARAK SAĞLIK ŞARTLARI
Genel kolluk kuvvetlerine yardımcı olmak üzere, emniyet ve jandarma teşkilatları bünyesinde silahlı bir kolluk olarak çarşı ve mahalle bekçileri istihdam edilir.
Çarşı ve mahalle bekçileri, görevli oldukları mülki sınırlar içerisinde halkın istirahat, sağlık ve selametini sağlamakla görevli ve yetkilidir.
Çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edileceklerde; 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlar ile İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenen eğitim, yaş, sağlık ve fiziki yeterlilik gibi özel şartlar aranır.
1)ÇARŞI ve MAHALLE BEKÇİLİĞİ İÇİN ÖN SAĞLIK ŞARTLARI NELER OLMALIDIR?
Çarşı ve Mahalle Bekçiliği için bahsedilen ön sağlık şartları Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilmektedir. Bu sağlık şartlarının en yüzeysel ve fiziksel olanları dış görünüşte önem arz eden birtakım ölçütlerdir. Ancak bunların yanında teşhis konulmuş olan hastalıklar da Bekçiliğe alınacak olan öğrencilerde değerlendirilmeye alınır. Bu hastalıklar tıbbi olarak kategorize edilmiş ve yine sözü geçen yönetmelikte bahsedilmiştir.
2)GENEL CERRAHİ HASTALIKLARINDA ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?
Genel cerrahi hastalıkları için aranan şartlar 04.08.2003 Resmî Gazete tarihli ve 25189 Resmî Gazete sayılı Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilmiştir.
Görüldüğü üzere Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliğinde genel cerrahi hastalıkları 4. Bölüm A, B, C ve D ve E başlıkları altında incelenmiş olup, belirli şartlarda genel cerrahi hastalıkları; Çarşı ve Mahalle Bekçisi olmaya engel iken bazı şartlarda ise değildir.
3)SAĞLIK ŞARTLARINDAN DOLAYI İLİŞİĞİ KESİLEN ADAYIN AÇACAĞI DAVADA GÖREVLİ MAHKEME NERESİDİR?
Sağlık kurulu raporu olumsuz olan adaylar 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununa göre idare mahkemesine yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır.
4)SAĞLIK ŞARTLARINDAN DOLAYI İLİŞİĞİ KESİLEN ADAYIN AÇACAĞI DAVADA YETKİLİ MAHKEME NERESİDİR?
Sağlık şartlarından dolayı ilişiği kesilen adayın açacağı dava 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununun 32. maddesinin birinci fıkrasına göre “İdari Davalarda Genel Yetki başlığı altında” şu şekilde belirtilmektedir:
Madde 32 – 1. Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.
Buna göre mevcut idari merciin olacağı yer ezcümle Bekçilik kurumlarının bulunduğu şehirdeki idare mahkemesi ilişiği kesilen adayın açacağı davada yetkili mahkemedir.
5)DAVA AÇMA SÜRESİ NEDİR?
Çarşı ve Mahalle Bekçiliği sınavında başarılı olan fakat eğitim gördüğü esnada sevk edildiği hastane raporları sonucu ilişikleri kesilen ve “Bekçi olamaz.” şeklinde rapor alan adaylar 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununa göre 60 gün içinde, İdare Mahkemesine, yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır. Bu süre hak düşürücü süredir. Geçirilmesi durumunda dava açma hakkı son bulur.
6)YÜRÜTMENİN DURDURULMASI ŞARTLARI NELERDİR?
İdari yargılamada yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için şu şartların gerçekleşmiş olması gerekir:
⦁ İdari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararlar doğmalıdır.
⦁ İdari işlemin açıkça hukuka aykırı olması gerekir.
⦁ Yürütmeyi durdurma kararı verilmesinin davacı tarafından istenmesi gerekir.
⦁ Davalı idarenin savunmasının alınması gerekir veya savunma süresinin geçmesi gerekir. Ancak uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemler hakkında yürütmeyi durdurma kararı idarenin savunması alınmadan verilebilir. Ancak kamu görevlileri hakkında tesis edilen arama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemler, uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemlerden sayılmaz.
⦁ Yürütmenin durdurulması kararı teminat karşılığında verilir. Ancak durumun gereklerine göre teminat aranmayadabilir.
⦁ Olağanüstü hallerde, kanunla yürütmenin durdurulması kararı verilmesi sınırlanabilir (AY m.125/6.)
Yukarıda sayılan şartların gerçekleşmesi halinde yürütmeyi durdurma kararı verip vermemek mahkemenin takdirindedir. Yürütmeyi durdurma kararı verilebilmesi için gereken koşullar sağlansa bile mahkeme yürütmeyi durdurma kararı vermek zorunda değildir. Yürütmeyi durdurma kararı gerekçeli olarak verilmektedir. Gerekçede ise idari işlemin hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu veya olmadığı ve işlemin uygulanması halinde doğacak telafisi güç veya imkânsız zararların neler olduğunun belirtilmesi zorunludur.
7)GENEL CERRAHİ HASTALIKLARINA İLİŞKİN EMSAL KARARLAR
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2020/1971 E. , 2022/3675 K.” … Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olan davacı tarafından, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin (ETSŞY) Ek-3-4-A ve Ek-3-7-A maddesinde sayılan şartları taşımadığından bahisle “Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrenci Adayı Olamaz” kararı verilerek okul ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin 03.01.2019 tarihli işlemin iptali istenilmiştir. … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; POMEM sınavlarında başarılı olduğundan … Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü’ne … dönem geçici kaydı yapılan davacının sağlık durumunun Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Ek-3-4-A ve Ek-3-7-A maddelerine uymadığından bahisle okuldan ilişiğinin kesildiği, uyuşmazlık konusu olayda; Mahkemenin 15.02.2019 tarihli kararıyla davacının sevk edildiği hakem hastane olarak belirlenen Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nce düzenlenen … tarihli ve … sayılı Sağlık Kurulu Raporunda, “fotorefraktif cerrahi geçirmiş, genel cerrahi ve dahiliye açısından sağlam” teşhisi konularak “Oybirliği ile Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Ek-3-7-A, Ek-3-4-A’ya göre POMEM Öğrencisi olur.” kararı verildiği, bu durumda; ETSŞY’nin Ek-3 sayılı cetvelin 4/A ve 7/A diliminde yer alan sağlık şartlarını taşıdığının sağlık kurulu raporu ile tespit edilmiş olması karşısında mevzuat hükümleri uyarınca Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrenciliğinin sona erdirilmesine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı” gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
RUH HASTALIKLARI NEDENİ İLE ELENEN BEKÇİ ADAYLARININ DAVA SÜRECİ
ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLİĞİNE ALIM VE GENEL OLARAK SAĞLIK ŞARTLARI
Genel kolluk kuvvetlerine yardımcı olmak üzere, emniyet ve jandarma teşkilatları bünyesinde silahlı bir kolluk olarak çarşı ve mahalle bekçileri istihdam edilir.
Çarşı ve mahalle bekçileri, görevli oldukları mülki sınırlar içerisinde halkın istirahat, sağlık ve selametini sağlamakla görevli ve yetkilidir.
Çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edileceklerde; 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlar ile İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenen eğitim, yaş, sağlık ve fiziki yeterlilik gibi özel şartlar aranır.
1)ÇARŞI ve MAHALLE BEKÇİLİĞİ İÇİN ÖN SAĞLIK ŞARTLARI NELER OLMALIDIR?
Çarşı ve Mahalle Bekçiliği için bahsedilen ön sağlık şartları Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilmektedir. Bu sağlık şartlarının en yüzeysel ve fiziksel olanları dış görünüşte önem arz eden birtakım ölçütlerdir. Ancak bunların yanında teşhis konulmuş olan hastalıklar da Bekçiliğe alınacak olan öğrencilerde değerlendirilmeye alınır. Bu hastalıklar tıbbi olarak kategorize edilmiş ve yine sözü geçen yönetmelikte bahsedilmiştir.
2)RUH HASTALIKLARINDA ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?
Ruh hastalıkları için aranan şartlar 04.08.2003 Resmî Gazete tarihli ve 25189 Resmî Gazete sayılı Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilmiştir.
Görüldüğü üzere Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliğinde ruh hastalıkları 11. Bölüm A, B, C ve D ve E başlıkları altında incelenmiş olup, belirli şartlarda ruh hastalıkları; Çarşı ve Mahalle Bekçisi olmaya engel iken bazı şartlarda ise değildir.
3)SAĞLIK ŞARTLARINDAN DOLAYI İLİŞİĞİ KESİLEN ADAYIN AÇACAĞI DAVADA GÖREVLİ MAHKEME NERESİDİR?
Sağlık kurulu raporu olumsuz olan adaylar 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununa göre idare mahkemesine yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır.
4)SAĞLIK ŞARTLARINDAN DOLAYI İLİŞİĞİ KESİLEN ADAYIN AÇACAĞI DAVADA YETKİLİ MAHKEME NERESİDİR?
Sağlık şartlarından dolayı ilişiği kesilen adayın açacağı dava 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununun 32. maddesinin birinci fıkrasına göre “İdari Davalarda Genel Yetki başlığı altında” şu şekilde belirtilmektedir:
Madde 32 – 1. Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.
Buna göre mevcut idari merciin olacağı yer ezcümle Bekçilik kurumlarının bulunduğu şehirdeki idare mahkemesi ilişiği kesilen adayın açacağı davada yetkili mahkemedir.
5)DAVA AÇMA SÜRESİ NEDİR?
Çarşı ve Mahalle Bekçiliği sınavında başarılı olan fakat eğitim gördüğü esnada sevk edildiği hastane raporları sonucu ilişikleri kesilen ve “Bekçi olamaz.” şeklinde rapor alan adaylar 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununa göre 60 gün içinde, İdare Mahkemesine, yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır. Bu süre hak düşürücü süredir. Geçirilmesi durumunda dava açma hakkı son bulur.
6)YÜRÜTMENİN DURDURULMASI ŞARTLARI NELERDİR?
İdari yargılamada yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için şu şartların gerçekleşmiş olması gerekir:
⦁ İdari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararlar doğmalıdır.
⦁ İdari işlemin açıkça hukuka aykırı olması gerekir.
⦁ Yürütmeyi durdurma kararı verilmesinin davacı tarafından istenmesi gerekir.
⦁ Davalı idarenin savunmasının alınması gerekir veya savunma süresinin geçmesi gerekir. Ancak uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemler hakkında yürütmeyi durdurma kararı idarenin savunması alınmadan verilebilir. Ancak kamu görevlileri hakkında tesis edilen arama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemler, uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemlerden sayılmaz.
⦁ Yürütmenin durdurulması kararı teminat karşılığında verilir. Ancak durumun gereklerine göre teminat aranmayadabilir.
⦁ Olağanüstü hallerde, kanunla yürütmenin durdurulması kararı verilmesi sınırlanabilir (AY m.125/6.)
Yukarıda sayılan şartların gerçekleşmesi halinde yürütmeyi durdurma kararı verip vermemek mahkemenin takdirindedir. Yürütmeyi durdurma kararı verilebilmesi için gereken koşullar sağlansa bile mahkeme yürütmeyi durdurma kararı vermek zorunda değildir. Yürütmeyi durdurma kararı gerekçeli olarak verilmektedir. Gerekçede ise idari işlemin hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu veya olmadığı ve işlemin uygulanması halinde doğacak telafisi güç veya imkânsız zararların neler olduğunun belirtilmesi zorunludur.
7)RUH HASTALIKLARINA İLİŞKİN EMSAL KARARLAR
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2020/4891 E. , 2022/3544 K. “Erzincan Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü’ne öğrenci adayı olarak geçici kaydı yapılan davacı tarafından, hakkında düzenlenen sağlık kurulu raporunun Emniyet Genel Müdürlüğü Sağlık İşleri Daire Başkanlığı Sağlık Komisyonunca incelenmesi neticesinde, sağlık durumunun Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde yer alan şartları taşımadığından bahisle okuldan ilişiğinin kesilmesine ilişkin 22/05/2019 tarihli işlemin iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
… İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararında; 11/09/2019 tarihli ara kararı ile davacının hakem hastane olarak belirlenen Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne sevk edildiği, anılan Hastanede yapılan muayene ve tetkikler sonucu düzenlenen … tarihli ve … sayılı Sağlık Kurulu Raporunda, “Şahsın yapılan ruhsal değerlendirilmesi sonucunda halihazır durumu ilave geçmişte ruhsal bir hastalığı olmadığı, polis öğrencisi olabileceği tıbbi kanaatine varıldığı, öyküsünden nöroloji tarafından gerilim tipi baş ağrısı tanısıyla venlafaksin 37.5 MG/gün reçete edildiği, 2016 yılında yaygın anksiyete bozukluğu gerilim tipi baş ağrısı tanısı ile tekrar venlafaksin 37.5 MG/gün reçete edildiği, baş ağrısı oldukça kullandığı, e-nabız da Şubat 2015 tarihinde essitalopram reçete edildiği, Mart 2015’te venlafaksin başlandığı, en son Mayıs 2019’da venlafaksin reçete edildiği, psikiyatriye başvurusunun olmadığı, nöroloji ve aile hekimliği tarafından ilaçların reçete edildiğinin anlaşıldığı, 27/05/2019 tarihli Samsun EAH Epikriz raporunda sistemde mevcut olan antidepresan tedavilerin gerilim tipi baş ağrısı endikasyonu ile yazıldığı ancak ilaç alanında sıkıntı yaşandığından dolayı yaygın anksiyete bozukluğu tanısı ile girildiği, hastada yaygın anksiyete bozukluğu bulgularına rastlanmadığının belirtildiğinin görüldüğü…”, Tanı hanesinde; “Genel psikiyatrik muayene, başka yerde sınıflanmamış.(ruhsal açıdan sağlam)”, Karar hanesinde; “POMEM öğrencisi olur.” değerlendirmesine yer verildiği, anılan bilirkişi raporunun taraflara tebliğ edildiği, herhangi bir itirazda bulunulmadığından söz konusu raporun hükme esas alınabileceği sonucuna varıldığı, bu durumda, belirlenen hakem Hastane tarafından yapılan değerlendirmede davacının “POMEM öğrencisi olabileceği” tıbbi kanaatine varıldığı belirtildiğinden, davacının Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği EK-3-11-A maddesindeki şartları taşımadığından bahisle Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olamayacağı” gerekçesiyle ilişiğinin kesilmesine dair işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu Mahkeme kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
ROMATOLOJİ HASTALIKLARI NEDENİ İLE ELENEN BEKÇİ ADAYLARININ DAVA SÜRECİ
ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLİĞİNE ALIM VE GENEL OLARAK SAĞLIK ŞARTLARI
Genel kolluk kuvvetlerine yardımcı olmak üzere, emniyet ve jandarma teşkilatları bünyesinde silahlı bir kolluk olarak çarşı ve mahalle bekçileri istihdam edilir.
Çarşı ve mahalle bekçileri, görevli oldukları mülki sınırlar içerisinde halkın istirahat, sağlık ve selametini sağlamakla görevli ve yetkilidir.
Çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edileceklerde; 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlar ile İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenen eğitim, yaş, sağlık ve fiziki yeterlilik gibi özel şartlar aranır. Devam
ORTOPEDİ ve TRAVMATOLOJİ HASTALIKLARI NEDENİ İLE ELENEN BEKÇİ ADAYLARININ DAVA SÜRECİ
ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLİĞİNE ALIM VE GENEL OLARAK SAĞLIK ŞARTLARI
Genel kolluk kuvvetlerine yardımcı olmak üzere, emniyet ve jandarma teşkilatları bünyesinde silahlı bir kolluk olarak çarşı ve mahalle bekçileri istihdam edilir.
Çarşı ve mahalle bekçileri, görevli oldukları mülki sınırlar içerisinde halkın istirahat, sağlık ve selametini sağlamakla görevli ve yetkilidir.
Çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edileceklerde; 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlar ile İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenen eğitim, yaş, sağlık ve fiziki yeterlilik gibi özel şartlar aranır.
1)ÇARŞI ve MAHALLE BEKÇİLİĞİ İÇİN ÖN SAĞLIK ŞARTLARI NELER OLMALIDIR?
Çarşı ve Mahalle Bekçiliği için bahsedilen ön sağlık şartları Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilmektedir. Bu sağlık şartlarının en yüzeysel ve fiziksel olanları dış görünüşte önem arz eden birtakım ölçütlerdir. Ancak bunların yanında teşhis konulmuş olan hastalıklar da Bekçiliğe alınacak olan öğrencilerde değerlendirilmeye alınır. Bu hastalıklar tıbbi olarak kategorize edilmiş ve yine sözü geçen yönetmelikte bahsedilmiştir.
2)ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ HASTALIKLARINDA ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?
Ortopedi ve travmatoloji hastalıkları için aranan şartlar 04.08.2003 Resmî Gazete tarihli ve 25189 Resmî Gazete sayılı Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilmiştir.
Görüldüğü üzere Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliğinde ortopedi ve travmatoloji hastalıkları 9. Bölüm A, B, C ve D ve E başlıkları altında incelenmiş olup, belirli şartlarda ortopedi ve travmatoloji hastalıkları; Çarşı ve Mahalle Bekçisi olmaya engel iken bazı şartlarda ise değildir.
3)SAĞLIK ŞARTLARINDAN DOLAYI İLİŞİĞİ KESİLEN ADAYIN AÇACAĞI DAVADA GÖREVLİ MAHKEME NERESİDİR?
Sağlık kurulu raporu olumsuz olan adaylar 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununa göre idare mahkemesine yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır.
4)SAĞLIK ŞARTLARINDAN DOLAYI İLİŞİĞİ KESİLEN ADAYIN AÇACAĞI DAVADA YETKİLİ MAHKEME NERESİDİR?
Sağlık şartlarından dolayı ilişiği kesilen adayın açacağı dava 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununun 32. maddesinin birinci fıkrasına göre “İdari Davalarda Genel Yetki başlığı altında” şu şekilde belirtilmektedir:
Madde 32 – 1. Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.
Buna göre mevcut idari merciin olacağı yer ezcümle Bekçilik kurumlarının bulunduğu şehirdeki idare mahkemesi ilişiği kesilen adayın açacağı davada yetkili mahkemedir.
5)DAVA AÇMA SÜRESİ NEDİR?
Çarşı ve Mahalle Bekçiliği sınavında başarılı olan fakat eğitim gördüğü esnada sevk edildiği hastane raporları sonucu ilişikleri kesilen ve “Bekçi olamaz.” şeklinde rapor alan adaylar 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununa göre 60 gün içinde, İdare Mahkemesine, yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır. Bu süre hak düşürücü süredir. Geçirilmesi durumunda dava açma hakkı son bulur.
6)YÜRÜTMENİN DURDURULMASI ŞARTLARI NELERDİR?
İdari yargılamada yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için şu şartların gerçekleşmiş olması gerekir:
⦁ İdari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararlar doğmalıdır.
⦁ İdari işlemin açıkça hukuka aykırı olması gerekir.
⦁ Yürütmeyi durdurma kararı verilmesinin davacı tarafından istenmesi gerekir.
⦁ Davalı idarenin savunmasının alınması gerekir veya savunma süresinin geçmesi gerekir. Ancak uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemler hakkında yürütmeyi durdurma kararı idarenin savunması alınmadan verilebilir. Ancak kamu görevlileri hakkında tesis edilen arama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemler, uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemlerden sayılmaz.
⦁ Yürütmenin durdurulması kararı teminat karşılığında verilir. Ancak durumun gereklerine göre teminat aranmayadabilir.
⦁ Olağanüstü hallerde, kanunla yürütmenin durdurulması kararı verilmesi sınırlanabilir (AY m.125/6.)
Yukarıda sayılan şartların gerçekleşmesi halinde yürütmeyi durdurma kararı verip vermemek mahkemenin takdirindedir. Yürütmeyi durdurma kararı verilebilmesi için gereken koşullar sağlansa bile mahkeme yürütmeyi durdurma kararı vermek zorunda değildir. Yürütmeyi durdurma kararı gerekçeli olarak verilmektedir. Gerekçede ise idari işlemin hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu veya olmadığı ve işlemin uygulanması halinde doğacak telafisi güç veya imkânsız zararların neler olduğunun belirtilmesi zorunludur.
7)ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ HASTALIKLARINA İLİŞKİN EMSAL KARARLAR
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2020/1959 E. , 2022/4149 K. “Davacının davalı idarece sevk edildiği, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi sağlık kurulunca düzenlenen … tarihli ve … sayılı raporda; “sol ayakta halluks valgus deformesi. X-ray: sol halluks valgus, tailor’s bunion, pes planus Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği 9. Ortopedi ve Travmatoloji kısmı B bendi 9-c bendine uyar. Polis meslek eğitim merkezi öğrencisi olamaz.” kanaatinin bildirildiği, akabinde söz konusu raporun sağlık komisyonunca incelenmesi neticesinde davacının mevcut sağlık durumunun Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin Ek-3-9-A maddesine (halluks valgus) uymadığına karar verildiği görülmektedir. İdare Mahkemesince, davacının sevk edildiği Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesinin … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda ise; “tanı bölümünde: düz taban (pes planus) kazanılmış, ortopedi heyet polikliniği bölümünde; ayak basarak yan grafilerde kalkaneal yükseklik açısı sağda 16 solda 13 derecedir, talus naviküler 1. metatarstan geçen hat her iki tarafta açıklığı yukarı bakan açılanma göstermektedir belirgin tarsal dejenerasyon bulgusu saptanmamıştır, karar bölümünde: ortopedik açıdan ETSŞY Ek-3-9-A-3 maddesi yönünden sağlam kabul edilir, POMEM öğrencisi olur.” kararına yer verildiği ve İdare Mahkemesince bu rapor esas alınarak dava konusu işlemin iptaline karar verildiği görülmektedir.
Davalı idarece davacının ilişiğinin “halluks valgus” rahatsızlığı nedeniyle kesilmesine karşın hakem hastane raporunda davacıda bu hastalığın bulunup bulunmadığı yönünden herhangi bir değerlendirmenin yer almadığı görüldüğünden eksik hakem hastane raporuna dayanılarak verilen kararda hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu durumda davacının hakem hastaneye yeniden sevki yapılarak, davacı da “halluks valgus” rahatsızlığı bulunup bulunmadığı hususu açıklığa kavuşturularak durumunun dava konusu işlemin tesis edildiği dönemde yürürlükte olan 03/01/2018 tarihli Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ve 29/09/2019 tarihinde Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin eklerinde yapılan değişiklikler çerçevesinde değerlendirilerek yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin kararında hukuki isabet bulunmamaktadır. “Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne ve bölge idare mahkemesinin kararının bozulmasına karar verilmiştir.
KARDİYOLOJİ HASTALIKLARI NEDENİ İLE ELENEN BEKÇİ ADAYLARININ DAVA SÜRECİ
ÇARŞI VE MAHALLE BEKÇİLİĞİNE ALIM VE GENEL OLARAK SAĞLIK ŞARTLARI
Genel kolluk kuvvetlerine yardımcı olmak üzere, emniyet ve jandarma teşkilatları bünyesinde silahlı bir kolluk olarak çarşı ve mahalle bekçileri istihdam edilir.
Çarşı ve mahalle bekçileri, görevli oldukları mülki sınırlar içerisinde halkın istirahat, sağlık ve selametini sağlamakla görevli ve yetkilidir.
Çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edileceklerde; 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlar ile İçişleri Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenen eğitim, yaş, sağlık ve fiziki yeterlilik gibi özel şartlar aranır.
1)ÇARŞI ve MAHALLE BEKÇİLİĞİ İÇİN ÖN SAĞLIK ŞARTLARI NELER OLMALIDIR?
Çarşı ve Mahalle Bekçiliği için bahsedilen ön sağlık şartları Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilmektedir. Bu sağlık şartlarının en yüzeysel ve fiziksel olanları dış görünüşte önem arz eden birtakım ölçütlerdir. Ancak bunların yanında teşhis konulmuş olan hastalıklar da Bekçiliğe alınacak olan öğrencilerde değerlendirilmeye alınır. Bu hastalıklar tıbbi olarak kategorize edilmiş ve yine sözü geçen yönetmelikte bahsedilmiştir.
2)KARDİYOLOJİ HASTALIKLARINDA ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?
Kardiyoloji hastalıkları için aranan şartlar 04.08.2003 Resmî Gazete tarihli ve 25189 Resmî Gazete sayılı Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilmiştir.
Görüldüğü üzere Emniyet Sağlık Şartları Yönetmeliğinde genel kardiyoloji hastalıkları 3. Bölüm A, B, C ve D ve E başlıkları altında incelenmiş olup, belirli şartlarda kardiyoloji hastalıkları; Çarşı ve Mahalle Bekçisi olmaya engel iken bazı şartlarda ise değildir.
3)SAĞLIK ŞARTLARINDAN DOLAYI İLİŞİĞİ KESİLEN ADAYIN AÇACAĞI DAVADA GÖREVLİ MAHKEME NERESİDİR?
Sağlık kurulu raporu olumsuz olan adaylar 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununa göre idare mahkemesine yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır.
4)SAĞLIK ŞARTLARINDAN DOLAYI İLİŞİĞİ KESİLEN ADAYIN AÇACAĞI DAVADA YETKİLİ MAHKEME NERESİDİR?
Sağlık şartlarından dolayı ilişiği kesilen adayın açacağı dava 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununun 32. maddesinin birinci fıkrasına göre “İdari Davalarda Genel Yetki başlığı altında” şu şekilde belirtilmektedir:
Madde 32 – 1. Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.
Buna göre mevcut idari merciin olacağı yer ezcümle Bekçilik kurumlarının bulunduğu şehirdeki idare mahkemesi ilişiği kesilen adayın açacağı davada yetkili mahkemedir.
5)DAVA AÇMA SÜRESİ NEDİR?
Çarşı ve Mahalle Bekçiliği sınavında başarılı olan fakat eğitim gördüğü esnada sevk edildiği hastane raporları sonucu ilişikleri kesilen ve “Bekçi olamaz.” şeklinde rapor alan adaylar 2577 sayılı ve 20/1/1982 Resmî Gazete tarihli İdari Yargılama Usulü Kanununa göre 60 gün içinde, İdare Mahkemesine, yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır. Bu süre hak düşürücü süredir. Geçirilmesi durumunda dava açma hakkı son bulur.
6)YÜRÜTMENİN DURDURULMASI ŞARTLARI NELERDİR?
İdari yargılamada yürütmenin durdurulmasına karar verilebilmesi için şu şartların gerçekleşmiş olması gerekir:
⦁ İdari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararlar doğmalıdır.
⦁ İdari işlemin açıkça hukuka aykırı olması gerekir.
⦁ Yürütmeyi durdurma kararı verilmesinin davacı tarafından istenmesi gerekir.
⦁ Davalı idarenin savunmasının alınması gerekir veya savunma süresinin geçmesi gerekir. Ancak uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemler hakkında yürütmeyi durdurma kararı idarenin savunması alınmadan verilebilir. Ancak kamu görevlileri hakkında tesis edilen arama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli görevlendirmelere ilişkin idari işlemler, uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari işlemlerden sayılmaz.
⦁ Yürütmenin durdurulması kararı teminat karşılığında verilir. Ancak durumun gereklerine göre teminat aranmayadabilir.
⦁ Olağanüstü hallerde, kanunla yürütmenin durdurulması kararı verilmesi sınırlanabilir (AY m.125/6.)
Yukarıda sayılan şartların gerçekleşmesi halinde yürütmeyi durdurma kararı verip vermemek mahkemenin takdirindedir. Yürütmeyi durdurma kararı verilebilmesi için gereken koşullar sağlansa bile mahkeme yürütmeyi durdurma kararı vermek zorunda değildir. Yürütmeyi durdurma kararı gerekçeli olarak verilmektedir. Gerekçede ise idari işlemin hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu veya olmadığı ve işlemin uygulanması halinde doğacak telafisi güç veya imkânsız zararların neler olduğunun belirtilmesi zorunludur.
7)GENEL CERRAHİ HASTALIKLARINA İLİŞKİN EMSAL KARARLAR
Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2020/1330 E. , 2022/2197 K.” Davacının ilk olarak davalı idarece sevk edildiği Esenyurt Devlet Hastanesinin … tarih ve … sayılı sağlık raporunda; teşhis hanesinde; “sağ bilekte ve sağ dirsekte vitiligo” karar hanesinde; ” POMEM öğrenci adayı olamaz” ibaresine yer verildiği yine davacının sevk edildiği Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesinin … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda; tanı hanesinde; mitral valv prolapsusu hafif mitral yetmezlik karar hanesinde; ” Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği Ek-3-3-B-4-a uyar. POMEM öğrencisi olamaz” ibaresine yer verilmesi üzerine davalı idarece Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği Ek-3-3-A ve Ek-3-12-A maddeleri gereği davacının Polis Meslek Eğitim Merkezinden ilişiğinin kesilmesine karar verilmiştir.
İdare Mahkemesince, 11/01/2019 tarihli ara karar ile Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’ne göre davacının POMEM öğrencisi olup olamayacağının belirlenmesi amacıyla hakem hastane olarak belirlenen Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevk edilmesi üzerine ilgili hastanece düzenlenen … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda; karar hanesinde; “Cildiye: sağ bilek iç yüzünden başlayıp ön kol, koltuk altı, sağ memeye uzanan değişik çapta depigmente makülleri mevcut Nevüs depigmentozus ile uyumludur. Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği Ek-3-12-A-1’e girer. Kardiyoloji: Eko: mvp ef: normal Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği Ek-3-3-B-4-a’ya girer Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrencisi olamaz” ibaresine yer verilmesi üzerine, İdare Mahkemesince davacının durumunun Polis Meslek Eğitim Merkezine başvuru yaptığı dönemde yürürlükte olan 04/08/2003 tarihli Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği çerçevesinde değerlendirilmediği gerekçesiyle hakem hastaneden ek rapor talep edilmiş, hakem hastanece düzenlenen … tarihli ve … sayılı ek raporun karar hanesinde; ” Kardiyoloji: ekg nsr eko ef normal Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrencisi olur. Cildiye:…… klinik bulgusuna dayanılarak lezyon vitiligo uyumlu değildir….. Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olmasında sakınca yoktur.” tespitlerine yer verilmiştir.
Öte yandan istinaf aşamasında … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince 31/10/2019 tarihli ara karar ile davacı hakem hastane olarak belirlenen Ankara Şehir Hastanesine sevk edilmiş bu hastanece hazırlanan … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda; klinik bulgular hanesinde; “Hasta değerlendirildi. Sağ bilek iç yüzünde yaklaşık 5×8 cm çaplı hipopigmente yama tarzı lezyon mevcut hasta 5 metre uzaktan bakılarak değerlendirildi. Eşgal belirleyici değildir.” karar hanesinde; Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği Ek-3-12-A’ya uyar. POMEM öğrencisi olur.” ibaresine yer verildiği görülmüştür.
Dosyada yer alan sağlık kurulu raporlarının değerlendirilmesi sonucunda, davacının ilişiğinin Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin Ek-3-3-A maddesinde düzenlenen “mitral valv prolapsusu ve hafif mitral yetmezlik” rahatsızlığı ve yine aynı Yönetmeliğin Ek-3-12-A maddesinde düzenlenen “vitiligo” rahatsızlığı nedeniyle kesilmiş olduğu, davacının İdare Mahkemesince sevk edildiği Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinin … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda; “kardiyoloji: Eko: mvp ef: normal Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği Ek-3-3-B-4-a’ya girer Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrencisi olamaz” ibaresine yer verildiği buna karşın aynı hastanece hazırlanan … tarihli ve … sayılı ek sağlık kurulu raporunda; “Kardiyoloji: ekg nsr eko ef normal Polis Meslek Eğitim Merkezi Öğrencisi olur.” ibresine yer verildiği ilk raporda mvp (mitral valv prolapsusu) rahatsızlığından bahsedilmesine karşın ek raporda bu rahatsızlıktan bahsedilmediği yine istinaf aşamasında … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince hakem hastane olarak belirlenen Ankara Şehir Hastanesi raporunda da davacının sadece cilt rahatsızlığı yönünden değerlendirildiği “mitral valv prolapsusu ve hafif mitral yetmezlik” rahatsızlığı yönünde ise değerlendirilmediği görülmüştür.
Bu durumda davacının hakem hastaneye yeniden sevki yapılarak, “mitral valv prolapsusu ve mitral yetmezlik” rahatsızlığı yönünden durumunun Polis Meslek Eğitim Merkezine başvuru yaptığı dönemde ki 04/08/2003 tarihli Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği, dava konusu işlemin tesis edildiği dönemde yürürlükte olan 03/01/2018 tarihli Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ve 29/09/2019 tarihinde Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin eklerinde yapılan değişiklikler çerçevesinde değerlendirilerek yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin kararında hukuki isabet bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, bölge idare mahkemesinin kararının bozulmasına karar verilmiştir.